12 Nisan 2013 Cuma

TarihteBugun.gen.tr, "DEMOKRAT PARTİ" kronolojisi

07/01/1946OlayDemokrat Parti (DP) resmen kuruldu.
08/01/1946OlayCelal Bayar Demokrat Parti ( DP) Genel Başkanı oldu.
26/05/1946OlayBelediye seçimleri olaylı geçti. Demokrat Parti seçimlere katılmadı. Gerekçeleri, iktidarın seçimde yanlı davranması ve seçim güvenliliğinin olmamasıydı. Milli Kalkınma Partisi seçimlerden çekildi ve seçimlerin iptalini istedi.
08/07/1946OlayDemokrat Parti, “Yeter Söz Milletindir” afişini bastırdı.
21/07/1946OlayGenel seçimler yapıldı. Seçim açık oy, gizli sayımla ve çoğunluk sistemi esasına göre yapıldı. 465 milletvekilliğinden 395'ini Cumhuriyet Halk Partisi aldı. Demokrat Parti meclise 66 milletvekili sokabildi.
30/12/1946OlayDemokrat Parti'yi komünistlikle suçlayan Yozgat Valisi Sadri Aka mahkûm oldu.
10/01/1947OlayDemokrat Parti 1. Kongresi'nde "Hürriyet Misakı" kabul edildi. Raporda Anayasa'ya aykırı yasaların kaldırılması, Anayasa'nın tam olarak uygulanması, yeni seçim yasası hazırlanması ve cumhurbaşkanlığı ile parti genel başkanlığının birbirinden ayrılması isteniyordu.
29/01/1947Olayİçişleri Bakanı Şükrü Sökmensüer, Meclis'te Türkiye'de sol etkinlikleri konu alan bir konuşma yaptı. Solcuların bazı kişi ve kurumlardan destek gördüğünü, bu kurumlar arasında muhalefet partisi Demokrat Partinin de (DP) bulunduğunu ileri sürdü. Demokrat Parti'nin (DP) kurucuları Celal Bayar ve Adnan Menderes'i solcularla ilişkileri olmakla suçladı.
30/07/1947OlayDemokrat Parti Kütahya Milletvekili Adnan Menderes'in Meclis'te yaptığı konuşmayı yayımlayan Tasvir, Demokrasi, Demokrat İzmir, Yeni Asır gazetelerinin sahipleri ve yazı işleri müdürleri tutuklandılar.
07/01/1950OlayDemokrat Parti yeni Seçim Kanunu'yla ilgili bildiri yayınladı:"Önümüzdeki seçimler mutlaka dürüst olmalıdır."
18/01/1950OlayDemokrat Parti (DP) işçiye grev hakkı istedi.
27/03/1950OlayBizim Köy'ün yazarı Mahmut Makal tutuklandı. Mahmut Makal, köyün ekonomik ve sosyal yapısını kötü gösterdiği gerekçesiyle, hem Cumhuriyet Halk Partisi hem de Demokrat Parti döneminde çeşitli baskılarla karşılaştı.
14/05/1950Olay27 yıllık Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı son buldu. Demokrat Parti oyların yüzde 53 oyla tek başına iktidara geldi. Türkiye'de tek parti dönemi sona erdi.
21/05/1950OlayDemokrat Parti'nin 14 Mayıstaki seçimlerden galibiyetle çıkmasıyla Adnan Menderes Başbakan, Celal BayarCumhurbaşkanı oldu.
22/05/1950OlayCelal Bayar Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. cumhurbaşkanı oldu. Aynı gün, Adnan Menderes ilk Demokrat Partihükümetini kurdu.
09/06/1950OlayAdnan Menderes Demokrat Parti genel başkanlığına seçildi.
03/09/1950OlayBelediye seçimlerinde 600'ü aşkın Cumhuriyet Halk Partili belediyeden 560'ı Demokrat Partiye geçti.
01/03/1951OlayAfyon ili Sandıklı ilçesinde grip salgınından 22 kişi öldü. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Samet Ağaoğlu, Emniyet Genel Müdürlüğü'nde düzenlediği basın toplantısında Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı döneminde devlet memurlarınca tutulan, Demokrat Parti ileri gelenlerinin kimlerle görüştüklerini, nereye gittiklerini bildiren raporların suretlerini gazetecilere dağıttı ve eski iktidarın jurnalciliği desteklediğini ileri sürdü.
12/03/1951OlayDemokrat Parti Konya İl Kongresi'nde fes, çarşaf ve Arap harflerinin serbest bırakılması istendi.
13/03/1951OlayDemokrat Parti İzmir Belediye Başkanı Rauf Onursal, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü'nün Halife Abdülmecit gibi sınır dışı edilmesini istedi.
03/05/1951OlayDemokrat Parti Meclis Grubu'nda din eğitiminin genişletilmesi istendi.
09/06/1951OlayDemokrat Parti Ankara İl Kongresi toplandı. Bazı delegeler, partiye kesecilerle midecilere değil, içtenlikle bağlı insanların gerekli olduğunu belirtti.
03/03/1952Olayİslam Demokrat Partisi mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rifat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
13/03/1952Ölümİslamiyet ve dinler tarihi üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalarla tanınan gazeteci, yazar Ömer Rıza Doğrul, İstanbul'da. 1893'te Kahire'de doğan Ömer Rıza El-Ezher Medresesi'nde din öğrenimi görmüştü. Yazı hayatının ilk yıllarında İslamcılığı savunan yazılar yazmıştı. Cumhuriyetin ilanından sonra Akşam, Tan, Cumhuriyet gazetelerinde İslam tarihi, dinler tarihi, siyasi yazılar kaleme aldı.1950 genel seçimlerinde Demokrat Parti listesinden Konya milletvekili seçildi.
30/09/1953ÖlümAlman Sosyal Demokrat Partisi lideri Ernst Reuter öldü.
07/01/1954OlayDemokrat Parti Genç Demokratlar adında bir gençlik örgütü kurdu.
14/03/1954OlayBaşbakan Adnan Menderes'in yeğeni Özdemir Evliyazade Demokrat Parti'den açık bir mektupla istifa ederek Cumhuriyet Halk Partisi'ne geçmişti. Özdemir Evliyazade, Cumhurbaşkanı Calal Bayar'a sözle hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklandı.
02/05/1954OlayGenel seçimler yapıldı. Demokrat Parti 503, Cumhuriyet Halk Partisi 31, Cumhuriyetçi Millet Partisi 5, bağımsızlar 2 milletvekili çıkardı.
08/03/1956Olayİzmir'de Demokrat Parti tarafından düzenlenen mitingde konuşan Başbakan Menderes, basını eleştiren bir konuşma yaptı. "Bu gazeteler demokrasi devriminin matbuatı olmak vasfına sahip değildir" dedi. Basını gerçekleri değiştirmek ve DP iktidarını alaşağı etmeyi düşünmekle suçladı.
07/06/1956OlayDemokrat Parti hükümetinin hazırladığı yeni Basın Kanunu Mecliste kabul edildi. Hürriyet Partisi adına konuşan Turan Güneş, "Bu kanunla, değil basın özgürlüğü, basın bile kalmayacak" dedi.
11/02/1957OlayGazeteci Metin Toker tutuklanarak cezaevine girdi. Metin Toker, Demokrat Parti (DP) İstanbul Milletvekili ve eski Devlet Bakanı Mükerrem Sarol ile Akis dergisi arasındaki davadan hapis cezasına çarptırılmıştı.Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, " Damadımın tutuklanması haberine üzülmedim, bu şerefli bir mahkümiyettir "dedi.
08/03/1957OlaySiyasal Bilgiler Fakültesi eski dekanı Turhan Feyzioğlu, Türk Hukuk Kurumu'ndaki konferansında " Meşrutiyati takip eden birkaç yıl ve Demokrat Parti iktidarının ilk yılları hariç, basın hürriyete hasret kalmıştır " dedi.
27/10/1957OlayGenel seçimler: Demokrat Parti, oyları düşse de, 610 milletvekilliğinin 424'ünü kazanarak iktidarını korudu. CHP 178 milletvekili çıkardı.
12/03/1958OlayDemokrat Parti Eskişehir İl Başkanı ve Demokrat Eskişehir gazetesi sahibi Ali Rıza Ilıca'nın, Son Söz gazetesi sahibi Abdülkadir Gürol aleyhine açtığı yayın yoluyla hakaret davası sonuçlandı; Gürol'un11 ay 20 gün hapsine, gazetesinin de1 ay süreyle kapatılmasına karar verildi.
22/09/1958OlayCumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, "Demokrasiye paydos demeye Demokrat Parti genel başkanının gücü yetmeyecektir" dedi.
04/05/1959OlayCumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü İstanbul Topkapı'da bir grup Demokrat Parti'linin saldırısına uğradı; olaya yayım yasağı kondu. Aynı gün Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri protesto amacıyla Meclis oturumuna katılmadılar.
05/05/1960OlayDemokrat Partililer hükümete destek için Ankara Kızılay'da bir gösteri düzenlemeye karar verdiler. İktidara karşı gençler de aynı gün, aynı saat, aynı yerde gösteri yaptılar. Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve başbakan Adnan Menderes alanda protestolarla karşılandı.
19/09/1960ÖlümDemokrat Parti eski İstanbul Milletvekili Zakar Tarver, Yassıada'da hapiste.
29/09/1960OlayDemokrat Parti kapatıldı.

11/05/1961OlayYassıada'da "Anayasa'yı ihlal" davası başladı. Davada, 27 Mayıs 1960 askeri darbesiyle görevlerinden düşürülen, cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, Maliye Bakanı Hasan Polatkan ve Dış işleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'nun da aralarında bulunduğu 400 kadar Demokrat Partili siyasi, partiyle ilişkisi iddiasıyla bürokrat ve asker sanık yargılandı. Yargılamalar sonunda, Adnan MenderesFatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edildiler.
14/06/1961OlayDemokrat Parti'lilerin avukatı Hüsamettin Cindoruk 6 ay hapse mahkum edildi.
05/09/1961OlayÇankaya'da toplanan parti liderleri seçim konuşmalarında 27 Mayıs'ı eleştirmeme ve Demokrat Partiyi övmeme bildirisi imzaladı. Liderler, ayrıca, rejimin ahlakını bozmayacaklarına dair şeref sözü verdiler.
31/12/1961OlayEski DP (Demokrat Parti)'li bakanlardan ve Yassıada'da mahkum edilenlerden Tevfik İleri, Ankara'da 50 yaşında öldü.
30/09/1962OlayÖmür boyu hapse mahkum Demokrat Parti Bolu Milletvekili Reşat Akşemsettinoğlu tedavi gördüğü hastaneden kaçtı.
14/09/1963OlayÖmür boyu hapse mahkum eski Demokrat Parti Milletvekili Zeki Erataman tedavi gördüğü hastaneden kaçtı. Daha sonra Erataman'ın Yunanistan'a iltica ettiği açıklandı.
22/09/1964OlaySosyal Demokrat Parti kuruldu.
08/06/1966OlayBaşbakan Süleyman Demirel "Demokrat Parti'nin devamıyız" dedi. Bu sözleri nedeniyle hakkında soruşturma başlatıldı.
28/06/1966ÖlümSiyaset ve bilim insanı Fuad Köprülü. Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa'nın soyundan gelen Fuad Köprülü,Demokrat Parti kurucuları arasındaydı. Dışişleri bakanlığı yaptı.
10/05/1969OlayMilli Birlik Grubu eski Demokrat Partililerin siyasi haklarının iadesi için çalışacağını açıklayan CHP lideriİsmet İnönü ve Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'a birer muhtıra verdi.
15/06/1969OlayEski cumhurbaşkanı Celal Bayar eski Demokrat Parti'lilerin siyasi haklarının verilmesini istedi.
04/11/1969OlayCumhuriyet Senatosu, 27 Mayıs 1960'ta siyasi hakları ellerinden alınan Demokrat Parti'lilerin haklarını iade etti.
11/12/1972OlayGenişletilmiş Komuta Konseyi, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Demokrat Parti'lilerin siyasi haklarının iadesine karşı olduğunu açıkladı.
25/03/1984OlayYerel seçimler yapıldı. Anavatan Partisi (ANAP) yüzde 41,5 oy oranı ile 54 ilde belediye başkanlığı aldı. Sosyal Demokrat Parti (SODEP) yüzde 23,4 oy oranı ile ikinci, Doğru Yol Partisi (DYP) yüzde 13,2 oy oranı ile seçimlerden üçüncü parti olarak çıktı. İlk kez seçime katılan Refah Partisi (RP) yüzde 4,4 oy oranıyla sonuncu parti oldu.
29/09/1985ÖlümDemokrat Partililerin yargılandığı Yassıada'nın sertliği ile tanınan komutanı Tarık Güryay öldü.
04/03/1986ÖlümEski İzmir Belediye Başkanı Osman Kibar İzmir'de öldü. İzmir'de yaptığı yoğun asfalt çalışmaları nedeniyle "Asfalt Osman" adıyla ünlenen Kibar 1946'da Demokrat Parti kurucuları arasında yer almıştı.1963 yılındaAdalet Partisi 'nden İzmir belediye başkanı seçildi ve10 yıl bu görevde kaldı. Siyaset yaşamından çekildikten sonra Tercüman gazetesinde "Kibarca" başlığı altında haftada bir yayımlanan sohbet yazıları yazdı.
01/04/1992OlayKürdistan Demokrat Partisi Lideri Barzani Türk Hava Kuvvetleri'nin sınır ötesi operasyonlarında PKKgüçlerinin değil, sivil halkın vurulduğunu söyledi.
25/07/1992OlayKürdistan Demokrat Partisi lideri Mesut Barzani ve Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani'ye diplomatik Türk pasaportu verildiği açıklandı. Aynı gün Türkiye'de Atatürk Barajı'nın iki ünitesi açıldı.
31/08/1996OlayIrak ordusu, Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) elindeki Erbil kentini 31 Ağustos 1996'da ele geçirdi. Irak ordusu, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi'ni (KDP) destekliyordu. Olay, Amerika Birleşik devletleri ile Irak arasındaki gerginliği tırmandırdı.
08/02/2001OlayBonn Başsavcılığı'nın Hıristiyan-Demokrat Parti'ye (CDU) yapılan karanlık bağışlarla ilgili dava çerçevesinde eski Başbakan Helmut Kohl hakkında açtığı dava, 150 bin Euro tutarında cezanın ödenmesiyle kapandı.